Beyaz ete vize çıkmadı

Haber kaynağı:  Finansal Forum 04 Haziran 2001

 
 
Türkiye'deki bazı kanatlı kesimhaneleri ve tavuk çiftliklerini geçen yıl denetleyen Avrupa Birliği (AB) heyeti, tesisleri yeterli, ancak devletin kontrol mekanizmasını yetersiz buldu. Edinilen bilgiye göre, tavuk eti üreticilerine AB'ye ihracat imkanı yaratacak, geçen yıl 20-24 Kasım günlerinde gerçekleştirilen AB denetiminin sonucu olumsuz çıktı.
Söz konusu dönemde AB Daimi Veterinerlik Komitesi'nden gelen heyet, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın AB'nin istediği teknik ve hijyenik şartları taşıdığı yolunda verdiği garanti doğrultusunda, 5 firmaya ait kanatlı kesimhanesini gezdi. Yapılan denetimler sonucunda, kesimhanelerin teknolojik açıdan yeterli bulunmasına karşın, bazı kesimhanelerini hijyenik şartları yerine getirmediği ortaya çıktı. Mevzuatın yeterli olmasına karşın, bakanlığın buralardaki denetimini tam olarak yapmaması nedeniyle, tesislerin istenen şartları yerine getirmediği belirlenerek, bakanlığın garantisi yeterli görülmedi.
Heyetin denetim sonuçlarına ilişkin raporunu da Mart ayında bakanlığa bildirdiği öğrenildi. Böylece, Türkiye'den AB'ye tavuk eti ihracatı olanağı da ortadan kalkmış oldu. AB'ye tavuk eti ihracatı için, Türkiye'nin AB'nin şartları sağlayıp, tekrar heyet davet etmesi, heyetin de bu düzenlemeleri yeterli bulması gerekiyor.

20-30 bin ton ihracat mümkün
Konuyla ilgili bilgi veren Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçılar Birliği (BESD-BİR) Başkan Kemal Akman, AB'nin, tesislerdeki teknik standartları yeterli, hatta AB'deki standartlarında bulmasına karşın, devletin kontrol mekanizmasını yeterli görmediğini söyledi. Akman, AB'nin, Türk devletinden, üretim aşamasında ve kesimden sonra bazı kontrollerin yapıldığına dair garanti istediğini, ancak şimdiye kadar bu garantinin sağlanamadığını belirtti.
Türkiye'de 1 milyon ton beyaz et üretim kapasitesi olmasına karşın üretimin 600-700 bin ton düzeyinde gerçekleştiğini anlatan Akman, deli dana hastalığından sonra AB'de büyük oranda beyaz ete yönelme olduğunu hatırlatarak, AB'den uygun rapor alınması halinde, Almanya, Fransa ve İngiltere'ye 20-30 bin ton ihracat yapabileceklerini vurguladı.
Maliyetlerin yüksekliği nedeniyle, halen Hırvatistan, Macaristan, Suudi Arabistan, Türk cumhuriyetleri gibi ülkelere ancak 4-5 bin ton tavuk eti ihracatı yapabildiklerini kaydeden Akman, ihracattaki desteğin artırılması halinde, ihracat miktarının 100 bin tonlara ulaşabileceğini söyledi.

İhracata destek geliyor
Bu arada, tavuk eti ihracatında ödenecek desteğin artırılmasına ilişkin kararnamenin, yenilenerek bakanların imzasına açıldığı öğrenildi. Sektör, halen 56 dolar olan beyaz et ihracatındaki desteğin, 400 dolar-tona yükseltilmesini istiyor. Ancak, hazırlanan kararnamede, sektörün isteğinin yarısı civarında bir destek sağlanması, ancak ödeme oranının, ihracat tutarına göre yüzde 30'dan yüzde 70'e çıkarılmasının öngörüldüğü öğrenildi.
Beyaz et ihracatına sağlanan desteğin artırılması amacıyla, 6 ay önce de bir kararname imzaya açılmış, ancak sonuçlanmamıştı. Türkiye'nin AB'ye, tavuk göğsü gibi kaliteli parça tavuk eti yanında, tavuk döneri, şinitzel, tavuk hamburger gibi yarı pişmiş, ileri işlenmiş tavuk ürünleri ihraç edebileceği, bu konudaki rekabet gücünün yüksek olduğu belirtildi.